Chrom III i chrom VI
Zazwyczaj do garbowania skór stosuje się chrom III. Chromu VI nie używa się celowo w tym procesie, ale może się on wytworzyć w garbowanej skórze w wyniku utlenienia chromu III. Takie warunki mogą powstać poprzez pośrednie utlenienie, w związku z zastosowaniem produktu przejściowego w reakcji chemicznej bądź starzeniem się materiału, lub pod wpływem promieniowania UV. Chrom VI to substancja wysokotoksyczna, alergenna, mutagenna i rakotwórcza. W wyniku zetknięcia ze skórą może powodować jej alergiczne kontaktowe zapalenie. Chromu VI nie stosuje się celowo przy garbowaniu skór, ale może się sam wytworzyć w procesie utleniania.
Regulacje UE
Ze względu na potencjalnie niebezpiecznie skutki dla konsumentów Unia Europejska wprowadziła próg dopuszczalności 3 mg/kg zawartości chromu VI we wszystkich artykułach skórzanych. Z badań wynika, że przed wprowadzeniem tego zakazu np. w Niemczech i Danii w 30% artykułów skórzanych stwierdzono zawartość chromu VI w stężeniu powyżej 3 mg/kg
[1]. Od 1 maja 2016 roku produkty przekraczające tę normę nie powinny znajdować się już w sprzedaży.
Wyniki naszych testów
Po 1 maja 2016 w 13 krajach UE kupiliśmy 64 pary butów 23 różnych j znanych marek europejskich. Następnie zostały one poddane testom laboratoryjnym na zawartość chromu sześciowartościowego. W żadnym z przebadanych butów nie przekroczyła normy.
Oznacza to, że UE skutecznie zadbała o konsumentów. To dobra wiadomość. Jednak firmy nie powinny ograniczać swoich starań jedynie do zagwarantowania bezpiecznych produktów konsumentom – konieczne jest także, by działały na rzecz zagwarantowania bezpieczeństwa i higieny pracy wszystkim pracownikom produkującym ich buty.
Działania firm
Gabor i Deichmann podały, że przeprowadzają testy przed, w trakcie i po wyprodukowaniu butów. Firma Euro Sko stwierdziła, że bada surowce i losowo testuje gotowe produkty. Geox bada gotowe buty na obecność chromu VI przed i po procesie starzenia. Firma El Naturalista podała, że bada surowce we własnych laboratoriach. Dodatkowo Deichmann, El Naturalista, Euro Sko, Geox, Lowa i Nilson stwierdziły, że produkuje buty ze skóry garbowanej bezchromowo albo planuje rozpocząć produkcję butów ze skóry garbowanej metodą alternatywną do garbowania chromowego.
Prada, Ara, Bally, Birkenstock, Camper, Ecco, Salvatore Ferragamo, Leder &Schuh, Rieker, Tods oraz polskie firmy CCC i Wojas nie odpowiedziały na naszą ankietę.
________________________________________________________________________
Publikacja powstała dzięki wsparciu ponad 300 darczyńców biorących udział w akcji “Wyślij szpiega do fabryki!” na portalu Polak Potrafi, którym bardzo dziękujemy za udzieloną pomoc.
Publikacja jest współfinansowana ze środków Unii Europejskiej. Za treść publikacji odpowiada kampania Kupuj Odpowiedzialnie Buty (ang. Change Your Shoes), poglądy w niej wyrażone niekoniecznie odzwierciedlają oficjalne stanowisko Unii Europejskiej.
[1] Aneks XV do raportu w sprawie propozycji ograniczenia związków chromu VI przedstawiony Europejskiej Agencji Chemikaliów (ECHA) przez duńską Agencję Ochrony Środowiska.