Każdego roku rozwój ekonomiczny na całym świecie umożliwia dziesiątkom milionów osób zamożne, oparte na wzmożonej konsumpcji życie które jednak - w przypadku gdyby taki styl życia objął całą populację - znacznie przerosłoby możliwości naszej planety. Z drugiej strony ponad miliard ludzi wciąż żyje w skrajnym ubóstwie, bez szans na zaspokojenie podstawowych potrzeb, koniecznych do przyzwoitego i godnego życia.
Potrzebujemy szybkiego, ogólnoświatowego przestawienia się na zrównoważoną konsumpcję i produkcję (ZKiP). Te dwa czynniki to bez wątpienia najważniejsze elementy zrównoważonego rozwoju oraz główny powód, dla którego ZKiP zajmują ważne miejsce w programach dotyczących środowiska i rozwoju na kolejnych Szczytach Ziemi już od ponad 20 lat.
Niedawno, międzynarodowa organizacja charytatywna działająca na rzecz zrównoważonej przyszłości – BioRegional - opublikowała raport przedstawiający, co w rzeczywistości oznacza ZKiP, jeżeli przełożymy je na cele i konkretne wskaźniki, zgodnie z którymi powinny postępować rządy, przedsiębiorstwa oraz zwykli ludzie. Raport został zlecony przez dwie grupy wiodących międzynarodowych organizacji ds. rozwoju:
BOND oraz
Beyond 2015.
Trzydziestostronicowy raport przedstawia argumenty na rzecz przestawienia się na ZKiP i wyjaśnia w jaki sposób nadmierna konsumpcja powoduje narastające szkody środowiskowe oraz przekracza zdolności regeneracyjne naszej planety, przyczyniając się tym samym do wzrostu ubóstwa.
Raport opiera się na literaturze dotyczącej ZKiP, wnioskach z rozmów z organizacjami pozarządowymi o profilu ekologicznym i rozwojowym oraz na własnym -20 letnim – doświadczeniu BioRegional, które wskazuje, co zrównoważony rozwój może oznaczać w praktyce.
Raport jest znaczącym wkładem środowisk pozarządowych w debatę prowadzoną przez Organizację Narodów Zjednoczonych na temat zestawu celów zrównoważonego rozwoju, które mogłyby zastąpić wygasający w 2015 roku program Milenijnych Celów Rozwoju. Publikacja wzywa społeczeństw do przyjęcia 28 różnych celów związanych z ZKiP, zebranych w pięć kluczowych zagadnień, które miałyby zostać wdrożone w latach 2015-2030. Na każdy cel przypada przynajmniej jeden wskaźnik.
Raport przedstawia wskazówki dla organów zarządzających, przedsiębiorstw oraz wszystkich konsumentów, które pozwolą oszacować ich udział w zużyciu węgla, wody, użytków rolnych i surowców, a także ustalić w jakim stopniu przekraczają one wskaźniki zrównoważonego rozwoju, a następnie je zminimalizować.
Poniżej znajduje się pięć celów oraz towarzyszące im wskaźniki:
Temat 1 : Wyeliminowanie skrajnego ubóstwa, redukcja nierówności, wsparcie społecznej sprawiedliwości.
Cel ZKiP: Zagwarantowanie każdemu minimalnego poziomu konsumpcji odpowiadającego ludzkiej godności poprzez zniwelowanie skrajnego ubóstwa oraz dotkliwej biedy do 2030.
Proponowany wskaźnik: % populacji żyjącej poniżej $xx* (za pomocą parytetu siły nabywczej PPP) na dzień, przy czym cyfra ta, dla wszystkich krajów rozwijających się, powinna być wyższa, aniżeli przyjęta przez Bank Światowy kwota w wysokości $1,25 dziennie na osobę (2005 PPP$) oraz wyższa niż $2 dziennie na osobę, która to kwota stanowi dziś medianę przychodów osób żyjących na granicy biedy w krajach rozwijających się.
Temat 2: Zabezpieczenie zrównoważonej, czystej energii dla wszystkich przy uwzględnieniu ochrony klimatu.
Cel ZKiP: Powszechny dostęp do elektryczności z krajowych lub regionalnych sieci bądź od lokalnych dostawców, z xx% * globalnym udziałem energii pozyskiwanej z odnawialnych źródeł do końca 2030 roku.
Sugerowany wskaźnik: % gospodarstw domowych z dostępem do elektryczności.
Temat 3: Bezpieczeństwo żywnościowe, odżywcza dieta oraz zrównoważone rolnictwo oraz produkcja żywności.
Cel ZKiP: Nieprzekraczanie zrównoważonego poziomu proporcji mięsa i nabiału w diecie.
Sugerowany wskaźnik: % spożywanego mięsa i nabiału w dziennej diecie.
Temat 4: Zrównoważona konsumpcja oraz zarządzanie zasobami wodnymi, osiągnięcie powszechnego dostępu do wody pitnej i urządzeń sanitarnych.
Cel ZKiP: Redukcja zużycia wody („śladu wodnego”) w sektorach, które zużywają najwięcej słodkiej wody, ze szczególnym uwzględnieniem globalnych łańcuchów dostaw w branżach takich jak: papiernicza, rolnictwo oparte na systemach nawadniających, produkujące na potrzeby przemysłu żywnościowego i odzieżowego.
Sugerowany wskaźnik: Zużycie wody słodkiej w metrach sześciennych na daną jednostkę produkcji.
Temat 5: Ochrona bioróżnorodności i usług ekosystemowych oraz zapewnienie zrównoważonego zarządzania surowcami naturalnymi.
Cel ZKiP: Do 2030 roku, w żadnym kraju powierzchnia pól uprawnych przypadająca na produkcję artykułów konsumpcyjnych na osobę nie powinna przekroczyć 0,2 hektara.
Sugerowany wskaźnik: Krajowe wykorzystanie pól uprawnych na osobę z uwzględnieniem eksportu oraz importu żywności/włókien/biopaliw
*Dla kilku celów nie ustalono ostatecznej wartości numerycznej, będą one negocjowane.
