Robimy notatki, drukujemy, kupujemy książki, pakujemy prezenty, używamy bibuły, otrzymujemy listy, ulotki, robimy zakupy z papierowymi torbami – ten surowiec jest z nami wszędzie. Czy wiemy w jaki sposób powstaje? Czy wiemy z jakiego surowca może powstać? Czy wiemy jakie argumenty przemawiają za jego odzyskiwaniem?
Według chińskich kronik, papier wynaleziono w Chinach ok. 105 roku n.e. Wcześniej eksperymentowano z różnymi surowcami: z korą drzew, jedwabiem, sieciami rybackimi, aż trafiono na właściwą metodę (papier czerpany) z użyciem szmat jedwabnych i lnianych. Wyniki badań archeologicznych zaprzeczają chińskim kronikom – odnaleziono dowody świadczące o tym, że był znany co najmniej od 8 roku p.n.e – jest to skrawek papieru z 20 chińskimi znakami odnaleziony w Nefrytowej Bramie, granicznej strażnicy jedwabnego szlaku. Być może papier jest jeszcze starszy, jego niezapisane skrawki były znajdowane w stanowiskach pochodzących prawdopodobnie z II wieku p.n.e., jednak to datowanie jest niepewne.
Pierwsza w Polsce papiernia powstała pod Krakowem w (Prądniku Czerwonym) w roku 1491.
Jak się go wykonuje? W wielkim skrócie : wielka celulozowa, włóknista papka jest przepompowywana przez młyny, gdzie uzyskuje odpowiednią konsystencję, następnie po dodaniu wypełniaczy odsącza się go z wody formując wstęgi, które przeciskane są przez prasy, potem przez gorące cylindry, a wszystko to by pozbyć się wody i nadać papierowi odpowiednią gramaturę. Tak przygotowany surowiec nawija się na ogromne role (tambory), które mogą ważyć do 10 ton ! Później w zależności od potrzeby jest przycinany, ważony, pakowany i etykietowany.
Dlaczego powinniśmy oszczędzać i odzyskiwać papier?
- Jest jednym z najczęściej używanych produktów w domu, w szkole i w pracy – wg wyników badań organizacji ACR+ [http://www.acrplus.org] nasza średnia europejska to 100 kg zużytego papieru w ciągu roku w gospodarstwie domowym.
- Przemysł papierniczy to czwarty w kolejności emitent gazów cieplarnianych.
- Z powierzchni Ziemi znika 1 hektar lasu na sekundę, 860 km2 – dziennie czy 310 tysięcy km2 rocznie - to prawie powierzchnia Polski, ścinane pod uprawę paszy, pozyskiwanie surowca dobudowy czy do produkcji papieru – jest to bezpowrotna strata zarówno tego roślinnego organizmu jak i zachwianego ekosystemu leśnego.
- Długość życia tego produktu jest dość krótki – nietrwały, zwykle służy jako jednorazowe opakowanie, jednorazowa papierowa torba na zakupy, użyty jednorazowo do opakowania podarunku.
Papier bezdrzewny … z drzewa?
Wielu z nas spotkało się zapewne z pojęciem „papier bezdrzewny”. Jest to dość niefortunne określenie papieru wytwarzanego wyłącznie z masy celulozowej, która traktowana jest związkami siarki, które nie są obojętne dla środowiska. Z pewnością nie należy mylić papieru bezdrzewnego z papierem wytwarzanym z makulatury. Jest to odrębna grupa papierów z odzyskanego i oczyszczanego surowca.
Jak zatem zredukować zużycie papieru zgodnie z zasadą 3R?
- Drukuj tylko wtedy jeśli to naprawdę potrzebne, jeśli jest to możliwe, ustaw drukarkę w trybie „Drukuj dwustronnie” jako domyślne drukowanie – nie myśląc już o tym więcej zaczniesz ograniczać zużycie papieru o 50%
- Zrezygnuj ze sklepowych papierowych toreb na rzecz wielorazowych toreb na zakupy (świetnie się do tego nadają torby surówki bawełnianej)
- Unikaj kupowania produktów nadmiernie opakowanych, np. pasty do zębów, kremów, które mają dodatkowe, kartonowe opakowanie – taki kartonik zwykle ląduje w koszu zaraz po przyniesieniu zakupów do domu,
- Zapisuj zeszyty do końca, nie wyrzucaj ich tylko dlatego, że skończył się rok szkolny czy dany przedmiot,
- Zamieść informację na skrzynce pocztowej, że nie życzysz sobie wrzucania do niej ulotek i broszur nie adresowanych do ciebie – w ten sposób rocznie jesteśmy w stanie ograniczyć niechcianą makulaturę nawet do 5 kg
- Niechciane książki, prasę podaj dalej – może jest ktoś, kto chciałby ją przeczytać? Lokalna biblioteka zapewne czeka na takie prezenty,
- Jeśli jest to możliwe – odkupuj podręczniki od starszych kolegów i koleżanek – możesz przy okazji zaoszczędzić, a także sprzedać (lub wymienić) swoje własne,
- Gdy chcesz podarować komuś prezent – zastanów się, czy na pewno potrzebujesz go dodatkowo opakować, jeśli ty jesteś obdarowywany zapakowanym prezentem –odzyskaj papier i przechowaj – może się przyda do przygotowania kolejnego pakunku,
- Kartonowe pudełka – idealne do przeprowadzki, do przechowania szpargałów, na buty– może potrzebujesz schować do czegoś ubrania czy buty na następny sezon lub chcesz gdzieś przechować notatki ze studiów ?
- Kupuj papierowe produkty z odzyskanego papieru,
- Segreguj, segreguj, segreguj !