Agroekologia to kompleksowy system wartości i działań obejmujący cały łańcuch produkcji i dystrybucji żywności, według którego systemy rolne powinny naśladować poziom różnorodności biologicznej i funkcjonowanie naturalnych ekosystemów.
Agroekologia mówi także o prawie ludzi do ich rdzennej ziemi, prawie do korzystania z lokalnych, naturalnych zasobów oraz dąży do naprawy stosunków społecznych poprzez wspieranie wartości wspólnotowych, m.in. budowanie lokalnych systemów żywnościowych. Kontrolę nad produkcją i dystrybucją żywności widzi w rękach lokalnych producentów, stawia także na przejrzyste relacje pomiędzy producentami a konsumentami, które mają opierać się na solidarnym dzieleniu korzyści i ryzyka związanych z produkcją rolną. Jest więc także ruchem zaangażowanym politycznie: wymaga przekształcenia struktur władzy w społeczeństwie, tworzenia zdecentralizowanego zarządzania systemami rolnymi i żywnościowymi oraz zwiększania udziału producentów żywności i konsumentów w podejmowaniu decyzji.
Działania w ramach agroekologii są też odpowiedzią na potrzebę adaptacji systemu żywnościowego do zmian klimatu. Sektor spożywczy odpowiada dziś za około 40% globalnej emisji gazów cieplarnianych, wysiedlenia wielu społeczności i niszczenie siedlisk przyrodniczych. Agroekologia podpowiada jak mechanizmy produkcji, konsumpcji i dystrybucji zmienić, aby nie zagrażały kondycji naszej planety:
- Krótsze łańcuchy dostaw, zrównoważona produkcja i mniej odpadów odgrywają rolę w zapobieganiu globalnemu ociepleniu.
- Uczciwe zarządzanie zasobami, wsparcie naturalnych procesów upraw, nawożenia i zarządzania gospodarstwami, zakończenie niebezpiecznych praktyk, takich jak monokultury i stosowanie pestycydów, pomoże przywrócić bioróżnorodność.
- Stosowanie w uprawach zadrzewień i polikultur zmniejsza podatność plonów na zmieniające się czynniki atmosferyczne i ataki szkodników.
- Stosowane w agroekologii praktyki produkcyjne takie jak uprawa międzyplonów, agroleśnictwo, kompostowanie, naturalne nawożenie, stosowanie lokalnych nasion i pasz poprzez wspieranie mikroorganizmów żyjących w glebie, wspomagają jej kondycję, recykling składników odżywczych, retencję wód i różnorodność biologiczną.
Znaczenie i potencjał agroekologii zostały uwidocznione podczas
kryzysu żywnościowego wywołanego przez wojnę w Ukrainie, a także przez potrzebę stosowania zrównoważonego podejścia do rolnictwa, które zmniejszy zależność sektora rolnego od środków produkcji spoza UE.
[i] Staje się także coraz bardziej jasne, że
aby sprostać wyzwaniom związanym ze zmianą klimatu, utratą różnorodności biologicznej i degradacją gleby, potrzebne są inne niż konwencjonalne podejścia do rolnictwa. Postulaty agroekologii wydają się w tym kontekście właściwym kierunkiem działania, szansą na długotrwałe zmiany na rzecz bardziej sprawiedliwego systemu żywnościowego i przeciwdziałania kryzysowi klimatycznemu.
Dowiedz się więcej o agroekologii
Dołącz do #ActionWeek2023
Zmieniaj prawo!
Okazją do zmian na lepsze jest nowa dyrektywa UE w zakresie zrównoważonego rozwoju (CSDDD). Opublikowany projekt zawiera jednak sporo dziur, które mogą uniemożliwić osiągnięcie pozytywnego wpływu dyrektywy, jakiego potrzebują ludzie i planeta. Już 24 lub 25 kwietnia 2023 odbędzie się głosowanie w tej sprawie w Parlamencie Europejskim. Wszyscy, jako Europejski i Europejczycy mamy na to wpływ. Wystarczy, że napiszesz do swojego europarlamentarzysty/tki. Niech usłyszy Twój głos!
Bibliografia:
.png)
